W poniedziałek, 14 października br. w programie „Pytanie na śniadanie” w TVP2/HD wyemitowana została relacja z wyborów Miss Polski Niesłyszących oraz rozmowa ze zwyciężczyniami konkursu. Krótko po nim do TVP napłynęło szereg maili wyrażających niepokój związany z respektowaniem przez TVP praw osób niesłyszących. Dlatego też TVP postanowiła przedstawić odpowiedź na wszystkie zawarte w nich pytania i zastrzeżenia.
Treść komunikatu Centrum Informacji TVP:
Przepraszamy przy tej okazji wszystkich niezadowolonych, ale jednocześnie przedstawiamy dowody na to, że TVP dostrzega potrzeby osób niesłyszących w zdecydowanie największym stopniu pośród wszystkich polskich nadawców telewizyjnych. Co nie znaczy, oczywiście, że nie możemy w tym być jeszcze lepsi. Dlatego wszystkie uwagi na ten temat traktujemy z najwyższą powagą i zawsze staramy się wyciągać z nich wnioski, poszerzając coraz bardziej dostęp osób niesłyszących do telewizyjnej oferty.
1/ Założeniem wspomnianego materiału oraz intencją redakcji „Pytania na śniadanie” była popularyzacja, promocja wartościowej, społecznie ważnej i ciekawej inicjatywy, jaką wydały nam się wybory Miss Polski Niesłyszących, a także przybliżenie widzom TVP2 sposobów radzenia sobie osób niepełnosprawnych z formami społecznego wykluczenia. Z tym większą przykrością przyjmujemy fakt, że akurat ta propozycja programowa – o charakterze stricte misyjnym i mająca na celu propagowanie pozytywnych postaw wobec niepełnosprawności – stała się przedmiotem kontrowersji.
2/ Pragniemy przy tym podkreślić, że materiał został przygotowany przez TVP2 w porozumieniu i we współpracy z panią Anną Sachą, przedstawicielką ONSI – Organizacji Niesłyszących i Słabosłyszących Internautów, która jako jedyna ma oficjalną licencję na organizowanie polskiej edycji wyborów Miss Deaf. Pani Anna Sacha czyta z ruchu warg i sprawnie mówi, co pozwoliło jej udzielić wypowiedzi do kamery, nie posługując się językiem migowym.
3/ Pragniemy także podkreślić, że felieton relacjonujący wybory Miss Polski Niesłyszących był wstępem do poszerzonej rozmowy w studio w „Pytania na śniadanie” z laueatkami konkursu. W rozmowie wzięła udział i tłumaczyła ją na język migowy tłumaczka, pani Małgorzata Czajkowska-Kisil.
4/ Wspomniany materiał z „Pytania na śniadanie” został bez wiedzy i zgody TVP umieszczony na portalu YouTube. Z uwagi na ochronę praw autorskich przysługujących TVP, materiały wykorzystywane bez naszej zgody i wiedzy są blokowane – dzieje się to automatycznie i jest dokonywane przez narzędzie służące do weryfikacji treści na portalu YouTube.
5/ Użytkownik, który – najprawdopodobniej w dobrej wierze – posłużył się plikiem zawierającym materiał z „Pytania na śniadanie” i opatrzył go wykonanymi przez siebie napisami, nie skontaktował się z TVP, nie poinformował o planach wykorzystania pliku ani o jego przeznaczeniu. Tym samym materiał pozyskany bez zgody i wiedzy TVP przez narzędzie służące do weryfikacji treści na portalu YouTube został zakwalifikowany jako pozyskany nielegalnie i z uwagi na naruszenie praw autorskich – automatycznie usunięty z portalu.
6/ Prośby o możliwości korzystania z materiałów, do których prawa posiada TVP, otrzymujemy wielokrotnie, w tym również od organizacji pożytku publicznego. Wielokrotnie wyrażamy zgodę na takie wykorzystanie.
7/ Mimo że publikacja materiału z „Pytania na śniadanie” odbyła się poza przewidzianymi procedurami oraz bez wiedzy i zgody TVP – w drodze wyjątku – postanowiliśmy odblokować zmieszczoną wcześniej na serwisie YouTube wersję z napisami dla niesłyszących. Na przyszłość jednak wyraźnie zaznaczamy, że tego typu samodzielną działalność prosimy zawczasu zgłaszać do TVP. Obiecujemy, że zawsze, kiedy będzie to możliwe i nie naruszy praw osób trzecich, rozpatrzymy takie zgłoszenie szybko i pozytywnie.
8/ Również na stronach „Pytania na śniadanie” zostanie zmieszczona – opatrzona napisami – relacja z wyborów Miss Polski Niesłyszących.
9/ Telewizja Polska dużą wagę przywiązuje do zapewnienia dostępności swojej oferty programowej osobom niepełnosprawnym sensorycznie. Działania te realizuje w ramach swoich możliwości finansowych, technicznych i obowiązujących przepisów prawnych. Ustawa o radiofonii i telewizji nakłada na wszystkich nadawców obowiązek przygotowania przynajmniej 10 proc. programu kwartalnie (bez czasu reklam i telesprzedaży!) z udogodnieniami dla tej grupy osób. Telewizja Polska wypełnia zapisy znowelizowanej ustawy już od dłuższego czasu i ze znacznym naddatkiem – o czym szczegółowo piszemy poniżej. Przypominamy też, że tłumaczenia programów na język migowy są obecne na antenach TVP już od roku 1979, a pierwszy film z napisami dla osób niesłyszących został wyemitowany w TVP1 blisko 20 lat temu: 1 stycznia 1994.
10/ Programy, którym towarzyszy emisja napisów, są zróżnicowane gatunkowo i przeznaczone dla różnych kręgów odbiorców. Należą do nich przede wszystkim filmy i polskie seriale oraz pozycje nadawane w porze największej oglądalności.
11/ W poniedziałkowe wieczory z napisami nadawane są spektakle Teatru Telewizji – także te emitowane „na żywo”. W czwartkowe wieczory napisy towarzyszą najpopularniejszemu w Polsce programowi publicystycznemu „Sprawa dla reportera”. W paśmie po godzinie 20:00 osoby niesłyszące mają także dostęp do polskich i zagranicznych produkcji dokumentalnych emitowanych m.in. w cyklach „Natura w Jedynce”, „BBC w Jedynce” czy „Zwierzęta świata”.
12/ TVP jako jedyna polska telewizja nadaje napisy przy programach informacyjnych – w tym codziennie przy głównym wydaniu „Wiadomości”, „Sportu” i „Pogody” w TVP1.
13/ W kanale TVP Info każdego dnia „Serwisowi Info Dzień” towarzyszy tłumacz języka migowego. W naszych 16 Antenach regionalnych emitowany wieczorem „Dziennik regionów” oraz nadawany w niedzielne wieczory „Telekurier extra” także posiadają tłumaczenie na język migowy.
14/ Z tłumaczem na język migowy emitowane są także wybrane filmy oraz serial „M jak miłość”.
15/ W odniesieniu do napisów dla osób niesłyszących – w III kwartale br. napisy wyemitowano do blisko 33% programów prezentowanych w TVP1 i ok. 23% emitowanych w TVP2. Najwyższy udział procentowy programów z napisami dotyczył kanałów TVP Seriale i TVP HD – odpowiednio 60 i 56%. W pozostałych programach dostępnych w naziemnej telewizji cyfrowej – TVP Kultura, TVP Polonia i TVP Historia – udział programów z napisami przekroczył średnio 21%. W najmłodszym kanale – TVP Rozrywka – takie pozycje stanowiły ponad 11%.
16/ Lista audycji, które można w TVP obejrzeć z napisami dla niesłyszących, znajduje się na stronie http://www.tvp.pl/dostepnosc/napisy-dla-nieslyszacych oraz w Telegazecie na stronie 335 (wyjątek – TV Polonia – strona 345). W programie telewizyjnym prezentowanym na stronie www.tvp.pl pozycje programowe z napisami są oznaczone symbolem. Także w przerwach między kolejnymi programami z napisami na stronie 777 prezentowana jest informacja o najbliższym programie z takim udogodnieniem – co zapewnia zainteresowanym widzom dostęp do bieżącej informacji.
Źródło: Telewizja Polska
