Dwóch wybitnych artystów i dwie wielkie międzynarodowe kariery, czyli „Przyjaciele na 33 obroty” – dokument Grzegorza Brzozowicza o prawdziwym polskim sukcesie na arenie międzynarodowej i historii przyjaźni dwóch światowej klasy grafików, Rosława Szaybo i Stanisława Zagórskiego, pokaże TVP2 HD w niedzielę 11 maja.
Obaj zdobyli sławę przede wszystkim dzięki projektowaniu okładek płyt gramofonowych największych gwiazd: jazzu (Miles Davis, Roland Kirk, Duke Ellington, Krzysztof Komeda), rocka (Velvet Underground, Cream, The Clash, Janis Joplin, Leonard Cohen), soulu i bluesa (Aretha Franklin, Isaac Hayes, John Lee Hooker), popu (Cher, Elton John, Simon & Garfunkel), reggae (Bob Marley, Aswad) i muzyki klasycznej (Aaron Copland, Leonard Bernstein), a ich kariery rozwijały się równolegle i bardzo podobnie. Choć warto podkreślić, że Stanisław Zagórski jest artystą w Polsce nieznanym, mimo że w USA projektował m.in. plakaty dla The Rolling Stones i okładki tygodnika „Time”. Niestety również trzeci bohater filmu – okładka płyty gramofonowej – jest w naszym kraju niedoceniana jako ważna forma sztuki użytkowej. Ten film próbuje naprawić te zaniedbania.
Jednocześnie jest to film o szalonych czasach lat 60. i 70. Kamera odwiedza warszawski klub Hybrydy, restauracje Kameralną i Bristol, pokazuje legendarne skutery Lambretta, wyrusza na festiwal Woodstock, gdzie widzem był Zagórski, a Szaybo opowiada o swingującym Londynie lat 60. i spotkaniu z Beatlesami.
Rosław Szaybo i Stanisław Zagórski (rocznik 1933) wspólnie studiowali na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i należą do przedstawicieli Polskiej Szkoły Plakatu. Następnie razem projektowali plakaty, by w latach 60. wyemigrować z Polski. Zagórski w 1963 roku wyjechał do Nowego Jorku. Tam projektował okładki książek, czasopism (m.in Time magazine) oraz płyt gramofonowych (wytwórnie Atlantic i Columbia). Ponad 20 lat współpracował ze słynnym studiem graficznym PushPin, a przez 37 lat wykładał grafikę użytkową na Temple University w Filadelfii.
Szaybo stworzył koncepcję graficzną słynnej serii płytowej Polish Jazz (jest autorem pierwszych dziewięciu okładek), w 1966 r. przeniósł się do Londynu, gdzie pracował w agencji reklamowej Young & Rubicam, a od 1974 r. przez 14 lat był dyrektorem kreatywnym wytwórni płytowej CBS. Od 1993 r. nieprzerwanie prowadzi pracownię fotografii dyplomowej w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.
„Przyjaciele na 33 obroty”
Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Brzozowicz;
Zdjęcia: Rymwid Błaszczak;
Produkcja: NCK, NInA, TVP, Fundacja Spectrum
Emisja: niedziela, 11 maja, godzina 23:15
Źródło: Telewizja Polska
