Jan Dworak, Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji skierował do Telewizji Polskiej, Telewizji POLSAT, Telewizji Puls, nc+, Viacom International Media Networks żądanie złożenia wyjaśnień dotyczących naruszenia artykułu 16b ust 3a ustawy o radiofonii i telewizji. Przepis ten mówi, że audycjom dla dzieci nie powinny towarzyszyć przekazy handlowe dotyczące artykułów spożywczych lub napojów zawierających składniki, których obecność w nadmiernych ilościach w codziennej diecie jest niewskazana.
W okresie 8-14 lipca i 2-8 września 2013 r. KRRiT przeprowadziła monitoring programów przeznaczonych dla dzieci: MiniMini+, TeleTOON+, Nickelodeon i programów uniwersalnych: TVP1/HD, TVP2/HD, TVP Polonia, Polsat, TV4, TV Puls, sprawdzając obecność reklam produktów spożywczych i napojów zawierających w swym składzie duże ilości tłuszczu, soli i cukru. Wyniki pokazały, że audycjom dla dzieci wielokrotnie towarzyszyły reklamy napojów energetyzujących i produktów spożywczych, zawierających składniki, których obecność w nadmiernych ilościach jest niewskazana w codziennej diecie dzieci.
We wszystkich skontrolowanych programach stwierdzono obecność reklam słodyczy: cukierków, ciastek, batonów, przekąsek, a także tzw. napojów energetyzujących, napojów gazowanych i żywności typu „fast food”.
– KRRiT zwraca uwagę na ten problem, gdyż dzieci odbierają przekaz reklamowy bezkrytycznie, a zdaniem wielu ekspertów szczególnie niewskazane jest spożywanie w nadmiernych ilościach reklamowanych produktów przez osoby małoletnie, które po pierwsze są w fazie rozwojowej, a po drugie w tym okresie kształtują swoje nawyki żywieniowe. W ocenie ekspertów spożywanie nadmiernych ilości produktów zawierających dużo tłuszczu, soli i cukru skutkuje niewłaściwą dietą polskich dzieci – mówi Krzysztof Luft, członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
Wobec braku uniwersalnych i jednoznacznych kryteriów umożliwiających regulatorowi sprawowanie kontroli nad właściwym przestrzeganiem przez nadawców przepisu 16b ust. 3a ustawy o rtv, KRRiT wytypowała produkty i napoje, które według powszechnie dostępnej wiedzy, z powodu dużej zawartości niektórych składników nie powinny być reklamowane przy audycjach dla dzieci i zleciła wykonanie specjalistycznej ekspertyzy.
Ekspertyza prof. dr hab. Małgorzaty Kozłowskiej-Wojciechowskiej z Uniwersytetu Medycznego w Warszawie potwierdziła, że reklamowane produkty zawierają składniki, których obecność w nadmiernych ilościach w codziennej diecie jest niewskazana. „Zagrożeniem utrudniającym prawidłowe kształtowanie zachowań żywieniowych dzieci i młodzieży jest promowanie żywności typu fast food,napojów energetyzujących, prezentowanych jako produkty niezbędne, aby być „energetycznym” i zdolnym do wszelkich wysiłków, również związanych z nauką, napojów gazowanych, które jako jedyne ugaszą pragnienie, czy batoników, które pozwolą „zdobywać góry”. Przekazy te nie zawierają informacji, iż reklamowane produktydostarczają dużych ilości tłuszczu (nierzadko typu trans), soli, cholesterolu, wysokorafinowanych węglowodanów, czyli odznaczają się wysoką kalorycznością, przy niewielkiej wartości odżywczej. Nie informują młodych odbiorców, że to one odpowiadają chociażby za nadwagę, którą potem rówieśnicy wyśmiewają, powodując kolejne frustracje” – czytamy w ekspertyzie prof. Małgorzaty Kozłowskiej- Wojciechowskiej.
W związku ze stwierdzeniem naruszeń i w oparciu o zleconą ekspertyzę, Przewodniczący KRRiT zwrócił się do nadawców, którzy zostali objęci monitoringiem o złożenie wyjaśnień.
Równolegle KRRiT wspiera działania Rady Reklamy i zrzeszonego w niej Związku Producentów Żywności, którzy w ramach samoregulacji środowiska dążą do ograniczenia zjawiska umieszczania reklam tzw. niezdrowej żywności przy audycjach kierowanych do dzieci. Tego typu inicjatywy odniosły pewne pozytywne skutki w innych krajach europejskich, dlatego projekt Kodeksu Dobrych Praktyk opracowany przez Radę Reklamy, zakładający wyeliminowanie takich produktów jak słodycze, słone przekąski, czy też słodkie napoje gazowane z bloków reklamowych towarzyszących audycjom dedykowanym dzieciom do 12 roku życia, zasługuje na zainteresowanie i wsparcie.
Ekspertyza: Wpływ reklam wybranych produktów spożywczych na zdrowie dzieci
Źródło: Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
